درآمد حاصل از هوش مصنوعی برای کاهش تکیه بر نفت در کشورهای حوزهٔ خلیج فارس
در برنامه ریزی های استرتژیک کشورهای عربی خلیج فارس سرمایه‌گذاری‌های کلان در زمینه هوش مصنوعی به سطحی رسیده است که از تکیه بر صادرات نفت بکاهد و در تحولات فناوری با جهت‌گیری‌های جهانی همراه شوند.
به گزارش ارتباط امروز بنابراین عربستان سعودی، امارات متحدهٔ عربی و قطر پیشتاز کشورهای در منطقه هستند که به هوش مصنوعی به‌عنوان استراتژی آینده که معادلهٔ توسعه را بازتعریف می‌کند، نگاه می‌کنند و براساس این نگاه حرکت می‌کنند.
کنفرانس بزرگ سرمایه گذاری عربستان سعودی که ششم تا هشتم آبان سال ۱۴۰۴ با عنوان «داووسِ صحرا» با حضور رهبران کشورها و نخبگان دنیای تجاری جهان، در مرکز همایش‌های بین‌المللی «ملک عبدالعزیز» در ریاض پایتخت سعودی برگزار شد، نیز بیانگر بلندپروازی‌های عربستان به‌دنبال جلب حمایت برای «پروژه‌های عظیم» در حوزهٔ هوش مصنوعی است و درحالی‌که تا مدتی پیش تنها بزرگ‌ترین صادرکنندهٔ نفت در جهان نامیده می‌شد، می‌کوشد با جلب سرمایه‌های کلانِ خارجی اقتصادش را متنوع کند.
اما این جهت‌گیری جدید کشورهای عربی خلیج فارس، سؤال‌هایی دربارهٔ فرصت‌های موفقیت و میزان توان این کشورها در سوق‌دادن سرمایه‌گذاری‌هایشان به‌سوی هوش مصنوعی به‌عنوان یک بستر پایدار برای توسعه مطرح می‌کند.
رقابت هوش مصنوعی
با سرمایه‌گذاری‌ای که تا سال ۲۰۳۰ میلادی به ۱۰۰ میلیارد دلار می‌رسد، عربستان سعودی پیشتاز کشورهای عربی خلیج فارس در رقابت برای استفاده از هوش مصنوعی است. این درحالی است رویتر در گزارشی اعلام کرده است ریاض فوریهٔ سال ۲۰۲۴ شرکت «آلات» (ALAT) را زیر نظر صندوق سرمایه‌گذاری عمومی تأسیس کرد. این شرکت بر توسعه در زمینه‌های مرتبط با هوش مصنوعی، نیمه‌هادی‌ها، شهرهای هوشمند، روبات‌ها و فناوری‌های سبز تمرکز دارد تا بتواند جایگاه سعودی را به‌عنوان قدرتی جهانی در زمینهٔ تکنولوژی و ابتکار ارتقا دهد.
این در حالیست که امارات متحدهٔ عربی، سالانه حدود سه میلیارد دلار در زمینه‌های فناوری و ابتکار سرمایه‌گذاری می‌کند و ارزیابی‌ها نشان می‌دهد که سهم هوش مصنوعی در اقتصاد امارات تا سال ۲۰۳۰ به ۹۸ میلیارد دلار خواهد رسید. انتظار می‌رود که حجم بازار مراکز داده‌ها در امارات تا سال ۲۰۲۹، به ۱۲.۹ میلیارد دلار برسد. به عنوان نمونه دوبی برنامهٔ رباتیک اتوماسیون را که سال ۲۰۲۲ آغاز کرد، پیش میبرد و به‌دنبال افزایش سهم این بخش در تولید خالص محلی تا ۹ درصد ظرف ۱۰ سال است.
قطر نیز سعی می‌کند خود را به‌عنوان یکی از مراکز منطقه‌ایِ هوش مصنوعی معرفی کند و به‌همین منظور، ۲.۵ میلیارد دلار به‌عنوان مشوق‌های دولتی برای توسعهٔ ابتکارِ فناوری اختصاص داده است. ارزش بازار هوش مصنوعی در قطر تا سال ۲۰۳۰، به ۱.۹ میلیارد دلار خواهد رسید. همچنین دوحه پیش‌بینی کرده که سرمایه‌گذاری‌های دیجیتال تا سال ۲۰۲۶ به ۵.۷ میلیارد دلار برسد.
در کویت، ارزش بازار فناوری داده‌ها در سال ۲۰۲۳ به حدود ۲۲.۴۸ میلیارد دلار رسید. این کشور برنامه‌های خود را بر پایهٔ دورنمای اقتصادی ۲۰۳۵ پیش میبرد که بر پایهٔ اقتصاد دیجیتال و تحول فناوری بنا شده است. این برنامه می‌خواهد زیرساخت‌های دیجیتالِ قوی فراهم کند تا ۹۷ درصد از ساکنان بتوانند از هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف زندگی‌شان استفاده کنند.
بنابر گزارش مؤسسهٔ Mordor Intelligence، در بحرین، تلاش‌های فنی برای توسعهٔ زیرساخت‌های دیجیتال و امنیت سایبری با گام‌های سریعی پیش می‌رود و حجم بازار امنیت سایبری بحرین در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۴۰۲ میلیون دلار رسید و انتظار می‌رود با رشد متوسط سالانهٔ ۵.۶ درصدی، تا سال ۲۰۲۹ به حدود ۵۳۰ میلیون دلار برسد.
اما عمان، نقشۀراهی راهبردی برای تحول دیجیتال از راه برپایی نخستین شهرک اقتصادی آزاد ویژهٔ هوش مصنوعی با سرمایه‌گذاری ۲۵۰ میلیون دلاری در پیش گرفته است. عمان در پی آن است که سهم اقتصاد دیجیتال را از دو درصد در سال ۲۰۲۱ به ۱۰ درصد در سال ۲۰۴۰ برساند. دورنمای ۲۰۴۰ عمان به‌دنبال ساخت اقتصادی داده‌محور است.
درآمد اقتصادی
گزارش‌های «گروه مشاورهٔ بوستون» (BCG) که یک شرکت مشاور مدیریت آمریکایی است، حکایت از آن دارد که کشورهای عربی خلیج فارس در سرعت تحول به‌سوی سیاست‌های دیجیتال در صدر جهان قرار دارند. این کشورها اکنون به‌عنوان آزمایشگاهی برای آزمون‌های اقتصاد دیجیتال در زمینه‌های انرژی، خدمات، حمل‌ونقل و سرمایه‌گذاری عمل می‌کنند و به‌دنبال افزایش درآمدهای خود از این راه هستند.
سرمایه‌گذاری در حوزهٔ هوش مصنوعی می‌تواند به تغییر در زیرساخت‌های کشورهای عربی خلیج فارس بینجامد و زمینه‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری فراهم کند.
همزمان و همچون بسیاری از کشورها، انتظار می‌رود که هوش مصنوعی وارد بخش‌های مختلف زندگی مردم در کشورهای عربی خلیج فارس هم بشود، از امور بهداشتی و آموزش گرفته تا حمل‌ونقل و خدمات عمومی.
انتهای پیام/ منبع: ارتباط امروز – علیرضا خوش طینت