نقش رسانه در جلوگیری از تفرقه‌افکنی قومی و محلی؛ فرصت‌ها و تهدیدها
رسانه‌ها باید به‌دور از برجسته‌سازی تفاوت‌ها، زمینه‌ساز انسجام، احترام متقابل و همبستگی باشند.
مهدی مرادی – یکی از اهداف مهم رسانه‌ها در نظام جمهوری اسلامی، تلاش برای نفی مرزبندی‌های کاذب و تفرقه‌انگیز و تقویت وحدت اجتماعی است. در شهرهایی مانند کیلان که از تنوع قومی، زبانی یا محلی برخوردارند،
رسانه‌ها باید به‌دور از برجسته‌سازی تفاوت‌ها، زمینه‌ساز انسجام، احترام متقابل و همبستگی باشند. این گزارش به بررسی نقش رسانه‌های محلی در جلوگیری از تفرقه‌افکنی و ترویج همبستگی اجتماعی در کیلان می‌پردازد.
مرزبندی‌های کاذب؛ زمینه‌ساز تفرقه
در جامعه‌های کوچک، گاه تفاوت‌هایی همچون محل تولد، لهجه، طایفه یا سبک زندگی به‌صورت ناآگاهانه یا بعضاً عامدانه، به مرزهای اجتماعی تبدیل می‌شوند. این مرزبندی‌ها می‌توانند منشأ تبعیض، بی‌اعتمادی یا کاهش سرمایه اجتماعی باشند. تکرار این تفاوت‌ها در گفتار رسانه‌ای، بدون تحلیل و دقت لازم، به‌تدریج شکاف‌های اجتماعی را تعمیق می‌بخشد.
وظیفه رسانه محلی در این زمینه
- پرهیز از دامن زدن به تضادهای محلی
رسانه باید از استفاده از ادبیات تقسیم‌بندی‌کننده (مانند “بومی – غیر بومی”، “مرکزنشین – حاشیه‌نشین”) پرهیز کرده و به‌جای آن بر وحدت و مشارکت تاکید کند. - ترویج هویت مشترک کیلانی
پوشش یکسان و برابر از رویدادها، فرهنگ‌ها و ظرفیت‌های مناطق مختلف شهر، باعث تقویت حس تعلق به یک جامعه واحد می‌شود. - تمرکز بر مسائل مشترک به جای تفاوت‌ها
رسانه می‌تواند با پرداختن به دغدغه‌های عمومی مردم مانند وضعیت آب، حمل و نقل، آموزش یا محیط زیست، نگاه‌ها را از تفاوت‌ها به اشتراکات معطوف کند. - بسترسازی برای گفت‌وگو میان اقشار مختلف
راه‌اندازی بخش‌هایی چون میزگردها، گفت‌وگو با بزرگان محلی، انعکاس دیدگاه‌های متفاوت اما محترمانه، موجب افزایش تحمل اجتماعی می‌شود.
تهدیدهایی که رسانه باید مراقبشان باشد
- بازنشر محتوای فضای مجازی بدون راستی‌آزمایی که گاه آتش اختلافات را شعله‌ور می‌کند
- استفاده از زبان تمسخر یا طعن نسبت به سنت‌های محلی یا اقوام
- جانبداری ناآگاهانه از یک گروه یا محله خاص
- انتشار مطالب غیرتحلیلی که سبب دامن‌زدن به شایعات می‌شود
فرصت‌ها برای رسانه محلی در کیلان
- بهره‌گیری از ظرفیت بزرگان محلی برای وحدت‌بخشی
- بازتعریف مناسبت‌های محلی به عنوان فرصت تعامل اجتماعی
- ترویج فرهنگ گفت‌وگوی بین‌نسلی و بین‌محله‌ای
- نقش‌آفرینی به‌عنوان رسانه‌ی صلح، آشتی و همدلی